معرفی 10 فیلم هوش مصنوعی که نباید آنها را از دست بدهید
فیلم هوش مصنوعی سال‌ها است که به یکی از ژانرهای پر طرفدار در فیلم‌های سینمایی تبدیل شده است. اینکه موجودی به غیر از انسان توانایی تفکر و حل مسئله و درک احساسات و عواطف انسانی را داشته باشد، همیشه برای انسان‌ها یک موضوع جذاب و راز آمیز بوده است. از ابتدای پیشرفت ماشین‌ها و جایگزین شدن ماشین‌ها به جای انسان‌ها در انجام کارهای صنعتی و کشاورزی و…، این مسئله که روزی ماشین‌ها جای انسان‌ها را بگیرند ذهن افراد را درگیر کرد. به همین دلیل سینماگران و نویسنده‌ها به سراغ موضوعات جذاب علمی و تخیلی رفتند و آثار زیادی را درباره هوش مصنوعی ساختند. در بین این انبوه آثار برخی بسیار متمایز و محبوب هستند. در این مقاله قصد داریم ده نمونه از آثار سینمایی برتر در زمینه هوش مصنوعی را معرفی کنیم. پس با ما همراه باشید.
-
متروپلیس (Metropolis (1927))
فیلم متروپلیس محصول سال 1927 میلادی می‌باشد و نکته جالبش آن است که رشته هوش مصنوعی در اواسط دهه 50 میلادی به عنوان یک رشته رسمی به جهان معرفی شد اما این فیلم قبل از زمانی که چنین رشته‌ای وجود خارجی داشته باشد به آن پرداخته است. این فیلم ساخته فیلمساز اکسپرسیونیست آلمانی، فریتز لنگ است و ژانر علمی تخیلی و حماسی دارد که بعدها الهام بخش ساخت بسیاری از فیلم‌های دیگر در این ژانر شد. داستان فیلم چشم اندازی به آینده بشریت دارد و آینده‌ای را به تصویر می‌کشد که در آن به کمک فناوری شکاف بزرگی بین ثروتمندان و فقیران در جامعه بشریت ایجاد شده است. در این فیلم انسان‌ها به دو دسته “اندیشنده” و “کارگر” تقسیم شده‌اند و دسته اول در آسمان خراش‌های مجلل بالای زمین و درسته دوم در دالان‌های کارخانه‌ای زیر زمین زندگی می‌کنند.
-
دنیای غرب (Westworld (1973))
سریال پرطرفداری به همین نام در سال‌های اخیر نیز ساخته شده است که اتفاقا موضوع آن کاملا در رابطه با هوش مصنوعی می‌باشد. اما منظور اصلی ما در اینجا فیلم دنیای غرب است که در سال 1973 میلادی ساخته شده است. این فیلم به نویسندگی و کارگردانی مایکل کریچتون یکی از فیلم‌هایی است که علاقه‌مندان هوش مصنوعی حتما باید آن را تماشا کنند. همانند آنچه که در سریال می‌گذرد، دنیای غرب نوعی پارک بازی ناخوشایندی است که در آن افراد ثروتمند جامعه می‌توانند به تعامل با ربات‌ها بپردازند و دنیای غرب وحشی را تجربه کنند و در آن هر کاری را که می‌خواهند انجام دهند.
-
اکس ماشینا (Ex Machina (2015))
اکس ماشینا یکی از بهترین فیلم‌های علمی و تخیلی با موضوع هوش مصنوعی می‌باشد که در آن ایده‌های پیچیده فلسفی و تکنولوژی با یکدیگر ترکیب شده‌اند و در نما و شکلی تخیلی به بیننده عرضه شده است. اکس ماشینا در حقیقت نسخه‌ای نیمه تمام از آینده بشریت را به تماشاگران نشان می‌دهد. در این فیلم یک برنامه نویس به نام کالب اسمیت به خانه مدیر عامل سختگیری به نام ناتان باتمن دعوت شده است. باتمن ادعا دارد که رباتی به نام آوا را ساخته است که توانسته آزمایش تورینگ را پشت سر بگذارد و کار اسمیت این است که بفهمد آیا این ربات دارای آگاهی واقعی است یا خیر. پس از آن کم کم فیلم به سمت تاریکی می‌رود و وجهه‌ای تاریک از تکنولوژی و هوش مصنوعی را به تماشاگر نشان می‌دهد.
-
آی، روبوت (I, Robot (2004))
این فیلم از داستانی از نویسنده معروف ژانر علمی تخیلی اسحاق آسیموف اقتباس شده است. در آن چند دهه آینده به تصویر کشیده شده است که وجود ربات‌ها در زندگی انسان‌ها امری رایج می‌باشد. در این فیلم ویل اسمیت در نقش یک پلیس است که در مورد مرگ یک استاد رباتیک که به احتمال زیاد توسط یکی از مخلوقاتش کشته شده است تحقیق می‌کند. این فیلم به بررسی سوالات فلسفی عمیق در هوش مصنوعی و مسئله اخلاق در ماشین‌ها می‌پردازد و داستانی بسیار جذاب و مهیج دارد. به علاوه این فیلم یک تعامل بزرگی را بین انسان و ماشین به تصویر می‌کشد. در این فیلم دیالوگ معروفی بین کاراکتر اسمیت و ربات رد و بدل می‌شود که ذهن انسان را به چالش عمیقی می‌کشد. در فیلم شخصیت اسمیت از ربات می‌پرسد: “آیا یک روبات می تواند سمفونی بنویسد؟ آیا یک ربات می تواند یک بوم را به یک نقاشی شاهکار زیبا تبدیل کند؟ ” ربات پاسخ می دهد ، “آیا شما (انسان‌ها) می توانید؟”
-
سری فیلم‌های ترمیناتور
شاید کمتر کسی باشد که که نام این فیلم به گوش او نرسیده باشد. سری فیلم‌های ترمیناتور جزء فیلم‌های پر فروش در ژانر علمی و تخیلی با نقش آفرینی آرنولد شواتزنگر می‌باشد که توسط فیلم ساز معروف جیمز کامرون ساخته شد و به یکی از پر فروش‌ترین سری‌های فیلم در تاریخ تبدیل شد. در این فیلم آرنوبد در قالب یک ربات هر بار به زمین می‌آید تا یک عملیات بخصوصی را انجام دهد.
-
ماتریکس (The Matrix (1999))
ماتریکس دقیقا نقطه مقابل فیلم‌های ترمیناتور می‌باشد و ایده سرنگونی نسل بشر به دست ماشین‌ها را به گونه‌ای پر پیچ و خم برای تماشاگر روایت می‌کند. البته هوش مصنوعی تنها موضوعی که در این فیلم مورد بحث قرار گرفته نمی‌باشد اما دیدن این فیلم و نمایی که از زندگی بشر وابسته به تکنولوژیهای نوین به نمایش می‌گذارد و فلسفه و مسئله‌های وجودی که در آن مورد بررسی قرار می‌گیرد باعث شده تا این فیلم به یکی از موارد مهم در لیست امروز ما تبدیل شود.
-
بلید رانر (Blade Runner (1982))
فیلم بلید رانر نمایشی علمی تخیلی و نئوآر است که توسط ریدلی اسکات کارگردانی و به تصویر کشیده شده است. شخصیت اصلی این فیلم، هریسون فورد، نقش یک پلیس را دارد که در جهانی نوین به دنبال شکار انسان‌های مصنوعی می‌باشد. در این فیلم نیز بحث‌های پیچیده فلسفی و مضامین معنا شناختی بررسی می‌شود و این فیلم شهری به تصویر کشیده می‌شود که مظهر رونق و پیشرفت دنیای پیش رو محسوب می‌شود اما حاصل آن چیزی به جز سردی و بی اعتمادی نمی‌باشد. این فیلم یکی از مواردی است که حتما باید در لیست تماشای علاقمندان هوش مصنوعی قرار بگیرد.
-
او (Her (2013))
دو سال پس از معرفی دستیار هوشمند اپل، یعنی سیری، فیلم او ساخت اسپیاک جونز به سینماهای جهان عرضه شد که در آن آینده‌ای به تصویر کشیده شده است که از مردی تنها و افسرده می‌گوید که زندگی اش پس از خرید دستیار هوشمند هوش مصنوعی دستخوش تغییر شده است. بین مرد و این دستیار هوشمند که سامانتا نام دارد بحث و گفتگوهایی در رابطه با عشق و زندگی پیش می‌آید که باعث شکل گیری رابطه‌ای عمیق و عاطفی بین آن دو می‌شود. بر خلاف فیلم‌های دیگر موجود در این لیست، فیلم او یک فیلم علمی و تخیلی بسیار پیچیده با مضامین تاریک تکنولوژی نیست و صرفا یک درام روحانی، موثر و عاطفی را به تصویر می‌کشد.
-
ادیسه فضایی: 2001 (2001:( A Space Odyssey (1968)
فیلم ادیسه فضایی را می‌توان شاهکار کوبریک دانست که در خلال جنگ سرد ساخته شد و در آن بخشی از فضای نزاع دو قدرت شرق و غرب به تصویر کشیده شده است. نام فیلم از قهرمانی یونانی گرفته شده است و ادیسه یکی از فرماندهان یونانی در جنگ تروا بود که پس از جنگ در راه بازگشت به خانه حادثه‌ای برای او و یارانش ایجاد می‌شود و اودیسه پس از سال‌های طولانی و سفرهای پر ماجرا به خانه اش باز می‌گردد. در این فیلم نیز کوبریک داستانی فلسفی از زندگی و موجودیت بشری را روایت می‌کند که تکنولوژی به بخش مهمی از آن تبدیل شده است.
-
بازی جنگ (WarGames (1983))
فیلم‌های مختلفی درباره رایانه‌های هوشمند وجود دارند که یکی از محبوب‌ترین و احساسی‌ترین آنها بازی چنگ می‌باشد. این فیلم زمانی ساخته شد که رایانه‌های خانگی به تازگی راه خود را به خانه‌های آمریکایی باز کرده بود و داستان یک بچه را روایت می‌کند که هکر است و به طور تصادفی به سیستم ابررایانه نظامی آمریکا برای کنترل تسلیحات هسته‌ای دست می‌یابد. این فیلم با اینکه به ظاهر برای کودکان ساخته شده است اما پرسش‌های بسیار مهمی را در زمینه هوش مصنوعی، جنگ ربات‌ها و هواپیماهای بدون سرنشین جنگی مطرح می‌کند.
اگر به خواندن مقالات بیشتر در مورد هوش مصنوعی علاقه دارید به بلاگ عامر اندیش مراجعه کنید.
